W gospodarstwie rolnym drewno wykorzystywane jest do wielu celów, m.in. ogrzewania powierzchni mieszkalnej i gospodarczej, przygotowywania karmy dla zwierząt, jako materiał do budowy płotów, zagród czy więźby dachowej. Wycinka drzew z użyciem starych narzędzi, takich jak pilarki, siekiery i piły, wiąże się z ryzykiem poważnych w skutkach wypadków. Ich przyczyną najczęściej są:
• Niewłaściwy sposób wycinki i obalania drzew (niewłaściwa organizacja stanowiska pracy, nieporządek w miejscu pracy, brak koordynacji przy pracy zespołowej)
• Demontaż fabrycznych systemów bezpieczeństwa w pilarkach łańcuchowych lub tarczowych
• Używanie niesprawnych, niewłaściwie konserwowanych narzędzi w złym stanie technicznym
(bez osłon, zabezpieczeń części ruchomych, bez właściwej regulacji i niezbędnych napraw)
• Wykonywanie napraw i regulacji sprzętu przy włączonym napędzie
• Brak podstawowej wiedzy o zasadach pracy narzędziami do pozyskiwania drewna (np. nieprawidłowe trzymanie pilarki łańcuchowej)
• Praca w nieodpowiedniej lub niewłaściwie założonej odzieży ochronnej oraz brak zabezpieczeń wzroku i słuchu
• Nieumiejętny sposób rozłupywania drewna (niestabilny pieniek, przytrzymywanie ręką klocków drewna)
• Stan psychofizyczny rolnika (stan uniemożliwiający bezpieczną pracę, wykonywanie pracy po spożyciu alkoholu, zmęczenie, stres)
Do licznych okaleczeń oraz amputacji dłoni dochodzi podczas cięcia drewna na pilarkach tarczowych. Podobne urazy odnotowywane są podczas rozłupywania klocków drewna na mniejsze za pomocą siekiery. Równie niebezpiecznym urządzeniem jest pilarka łańcuchowa, która obsługiwana w nieprawidłowy sposób prowadzi do urazów kończyn dolnych poprzez odbicie prowadnicy pilarki od przecinanego materiału.
Czynności związane z pozyskiwaniem drewna obarczone są dużym ryzykiem wypadku, dlatego do pracy należy przystępować w pełni wypoczętym, zdrowym i skoncentrowanym, najlepiej w towarzystwie drugiej osoby. Należy zadbać także o odpowiednią odzież ochronną (odzież przylegającą do ciała, wzmocnione noski obuwia, okulary i ochronniki słuchu) oraz przestrzegać następujących zasad:
• Używać tylko certyfikowanych urządzeń i narzędzi
• Przynajmniej raz w roku oddać łańcuch tnący pilarki do profesjonalnego serwisu w celu przeglądu
• Nie demontować systemów bezpieczeństwa i osłon w pilarkach łańcuchowych i tarczowych
• Zadbać o ład i porządek oraz właściwe oświetlenie miejsca pracy
• Używać siekiery z prawidłowo osadzoną głowicą i naostrzonym ostrzem oraz nie przytrzymywać rozłupywanego klocka ręką
• Podczas wzdłużnego cięcia drewna na pile tarczowej używać popychacza, w przypadku cięcia poprzecznego stosować kozioł lub sanki z prowadnicami
• Zachować szczególną ostrożność podczas pracy pilarką łańcuchową, trzymać pilarkę w obydwu rękach
Stosowanie zasad bhp i uwzględnianie wszystkich wskazań, szczegółowo przedstawionych w instrukcjach obsługi urządzeń do obróbki drewna, jest gwarancją uniknięcia wypadku.Więcej informacji znajdziecie Państwo w broszurze „Bezpieczne pozyskiwanie drewna na potrzeby gospodarstwa rolnego” dostępnej w siedzibie PT KRUS w Polkowicach oraz na stronie www.krus.gov.pl, w zakładce broszury prewencyjne.
Opracowała : Alicja Fic – specjalista PT KRUS Polkowice
Materiały źródłowe: broszury informacyjne KRUS